بررسی اثر سیلی‏مارین حاصل از بذر گیاه بومی و اصلاح شده خار مریم بر میزان چربی خون و پلاک آترواسکلروز در آئورت خرگوش هایپرکلسترولمی

مقدمه: سیلی‏مارین به مجموعه ای از ترکیبات فلاوونولیگنان موجود در بذر گیاه خار مریم silybum marianum (l.) gaertn. اطلاق می‏شود که دارای خواص دارویی متعددی است. بررسی های اخیر نشان داده‏اند که گیاهان دارویی حاوی مواد با خواص آنتی اکسیدانی از جمله سیلی مارین بر کاهش لیپوپروتئین‏های سرم خون در حیوانات تغذیه شده با رژیم های غذایی پرچرب اثرات بارزی دارند. هدف: هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی اثر سیلی‏ مارین حاصل از بذر گیاهان اصلاح شده و بومی خارمریم و داروی لووستاتین، بر میزان چربی خون و همچنین تشکیل پلاک آترواسکلروز در عروق آئورت خرگوش های هایپرکلسترولمی بود. روش تحقیق: در این تحقیق پنج گروه 8 تایی خرگوش انتخاب شدند و به چهار گروه از آنها غذای حاوی کلسترول (1 درصد) به مدت 60 روز تجویز شد. به یک گروه از خرگوش ها داروی لووستاتین (10 میلی گرم /کیلوگرم وزن/ روز) و به دو گروه بعدی داروی گیاهی سیلی مارین حاصل از بذر گیاهان بومی و اصلاح شده (200 میلی گرم / کیلوگرم وزن/ روز) تجویز شد. یک گروه از خرگوش ها که از غذای حیوانخانه تغذیه می شدند به عنوان گروه شاهد منفی در نظر گرفته شدند. گروه آخر از خرگوش ها که با هیچ یک از داروها تیمار نشدند به عنوان گروه شاهد مثبت در نظر گرفته شدند. میزان کلسترول کل، hdl-کلسترول، ldl-کلسترول و تری گلیسرید خون خرگوش ها، ناشتا و پس از 30 و 60 روز اندازه گیری شد. در پایان مطالعه خرگوش ها کشته شدند و میزان تشکیل پلاک آترواسکلروز در عروق آئورت آنها اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که در گروه لووستاتین میزان کلسترول کل و ldl-کلسترول به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد مثبت کاهش نشان داد. در گروه سیلی مارین بومی و اصلاح شده نیز میزان کلسترول کل، ldl-کلسترول و تری گلیسرید خون ناشتا، به طور معنی داری کاهش یافت، اما hdl-کلسترول به طور معنی داری افزایش نشان داد. بررسی های مورفولوژیکی و مورفومتری نیز اثرات مطلوب و کاهش دهنده لووستاتین و سیلی‏مارین بومی و اصلاح شده را بر پیشرفت آترواسکلروز در عروق آئورت خرگوش هایپرکلسترولمی نشان دادند. هر دو نوع سیلی‏مارین در این مورد به یک میزان موثر بودند و اثر آنها با لووستاتین قابل مقایسه بود. نتیجه گیری: نتیجه کلی آن که تجویز داروی گیاهی سیلی مارین بومی و اصلاح شده به خرگوش هایپرکلسترولمی اگرچه به نسبت کمتری در مقایسه با لووستاتین موجب کاهش میزان کلسترول کل و ldl- کلسترول در خون شد، اما همانند لووستاتین که یک داروی کاهنده چربی خون می باشد موجب مهار تشکیل پلاک آترواسکلروز شد. تاثیر دو داروی گیاهی سیلی مارین بومی و اصلاح بر چربی خون و در مهار تشکیل پلاک آترواسکلروز مشابه بود.